Najważniejsze zmiany w kodeksie pracy 2023
Rok 2023 przyniósł rewolucyjne zmiany w polskim Kodeksie pracy, znacząco wpływając na relacje pracownik-pracodawca. Nowelizacje te mają na celu:
- dostosowanie przepisów do współczesnych realiów rynku pracy,
- implementację dyrektyw unijnych.
Kluczowe modyfikacje, które weszły w życie, obejmują:
- Uregulowanie kwestii pracy zdalnej – precyzyjne określenie zasad wykonywania obowiązków służbowych poza siedzibą firmy.
- Wprowadzenie przepisów umożliwiających pracodawcom przeprowadzanie kontroli trzeźwości pracowników.
- Nacisk na równowagę między życiem zawodowym a prywatnym poprzez nowe uprawnienia pracownicze.
Kontrola trzeźwości i praca zdalna
Kontrola trzeźwości:
- Pracodawcy zyskują prawo do przeprowadzania kontroli trzeźwości.
- Kontrole muszą być przeprowadzane z poszanowaniem godności i prywatności pracowników.
- Zasady kontroli powinny być jasno określone w regulaminie pracy.
Praca zdalna:
- Szczegółowe regulacje dotyczące BHP.
- Określenie zasad dostarczania sprzętu i pokrywania kosztów pracy zdalnej przez pracodawcę.
- Wprowadzenie możliwości pracy hybrydowej, łączącej pracę stacjonarną z pracą zdalną.
Nowe uprawnienia pracownicze
| Uprawnienie | Opis |
|---|---|
| Dni wolne z powodu siły wyższej | 2 dni lub 16 godzin, płatne w wysokości połowy wynagrodzenia |
| Urlop opiekuńczy | 5 dni w roku kalendarzowym na opiekę nad chorym członkiem rodziny |
| Elastyczna organizacja pracy | Dla rodziców dzieci do 8 lat, możliwość dostosowania godzin lub miejsca pracy |
| Dodatkowe prawa | Możliwość wystąpienia o bardziej przewidywalne warunki zatrudnienia, prawo do jednoczesnego zatrudnienia u innego pracodawcy |
Ponadto, wprowadzono zakaz pracy w nadgodzinach i porze nocnej bez zgody pracownika wychowującego dziecko do lat 8, a czas szkoleń organizowanych przez pracodawcę został uznany za czas pracy.
Urlopy i przerwy w pracy
Nowelizacja Kodeksu pracy w 2023 roku wprowadza istotne zmiany w zakresie urlopów i przerw w pracy, mające na celu:
- lepsze dostosowanie warunków pracy do potrzeb zatrudnionych,
- szczególne uwzględnienie potrzeb rodziców i opiekunów,
- stworzenie bardziej przyjaznego środowiska pracy.
Urlop rodzicielski i opiekuńczy
Urlop rodzicielski:
- Łączny wymiar urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego – do 52 tygodni.
- W przypadku narodzin więcej niż jednego dziecka – urlop macierzyński do 37 tygodni.
Urlop opiekuńczy:
- 5 dni w roku kalendarzowym na opiekę nad chorym członkiem rodziny.
- Wymaga złożenia wniosku z informacją o wymiarze i planowanych datach urlopu.
Dodatkowe płatne przerwy
Nowe przepisy wprowadzają dodatkowe płatne przerwy dla pracowników pracujących w wydłużonym wymiarze czasu:
- Dodatkowa przerwa co najmniej 15-minutowa dla osób pracujących dłużej niż 9 godzin dziennie.
- Przerwa wliczana do czasu pracy i płatna.
- Cel: poprawa komfortu pracy i zwiększenie efektywności pracowników.
Elastyczna organizacja pracy
Nowelizacja wprowadza istotne zmiany w zakresie elastycznej organizacji pracy, szczególnie dla rodziców wychowujących małe dzieci:
- Prawo do złożenia wniosku o elastyczną organizację pracy dla pracowników wychowujących dziecko do 8. roku życia.
- Wniosek musi być złożony co najmniej 21 dni przed planowanym rozpoczęciem nowego systemu pracy.
- Pracodawca ma 7 dni na rozpatrzenie wniosku, uwzględniając potrzeby pracownika i możliwości organizacyjne firmy.
Te zmiany mają na celu ułatwienie godzenia życia zawodowego z rodzinnym, zachowując równowagę między interesami pracownika a pracodawcy.
